بررسی تأثیر توسعه مالی و مدیریت توسعه بر رشد اقتصادی و کیفیت محیط‌زیست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

چکیده

رشد اقتصادی یکی از مهم‌ترین اهداف و شاخص‌های کلیدی توسعه محسوب می‌شود. مدیریت توسعه نقشی اساسی در ایجاد شرایط لازم برای دستیابی به رشد اقتصادی پایدار و فراگیر ایفا می‌کند. مدیریت توسعه و توسعه مالی دو عامل کلیدی هستند که بر رشد اقتصادی و الودگی های زیست محیطی یک کشور یا منطقه تاثیر می گذارند. سیاستهای مناسب مدیریت توسعه و توسعه مالی می توانند به طور همزمان رشد اقتصادی و بهبود کیفیت محیط زیست را فراهم آورند. توسعه مالی از یک سو ، به واسطه فراهم کردن منابع مالی مورد نیاز برای تشکیل واحدهای تحقیق و توسعه مجهزتر و پیشرفته تر و همچنین امکان دسترسی به تکنولوژیهای کاراتر و سازگارتر با محیط زیست که نیاز به منابع مالی بیشتر دارند، امکان جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجیِ بیشتر، توأم با آلودگی کمتر را فراهم میسازد و از این طریق رسیدن به رشد اقتصادی را ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مدیریت توسعه و توسعه مالی بر رشد و توسعه اقتصادی و عملکرد محیط زیست در کشور ایران می باشد. به همین منظور با استفاده از داده های جمع اوری شده طی دوره زمانی 2002 تا 2022 و الگوی خودبازگشت با وقفه های توزیعی(ARDL) به براورد و تخمین دو مدل رشد اقتصادی و مدل الودگی های زیست محیطی پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی از تاثیر مثبت توسعه مالی بر رشد اقتصادی و کاهش تخریب های زیست محیطی است. همچنین ضریب شاخص مدیریت توسعه در دو مدل رشد اقتصادی و مدل الودگی زیست محیطی معنادار نشد که به دلیل فاصله داشتن استانداردهای زیست محیطی و فقدان نهادها و قوانین مناسب در این حوزه می باشد. سرانه مصرف انرژی و بیکاری در مدل رشد اقتصادی دارای ارتباط مثبت و معنادار شدند. متغیرهای بازبودن تجاری و تولید ناخالص داخلی نیز اثری مثبت و همسو بر تخریب محیط زیست دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات