تحلیل محتوا اسناد حوزه انتشار کربن: تحلیل علم سنجی و مصورسازی شبکه موضوعی و هم رخدادی واژگان (2015-2024)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.

3 استاد، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران. دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه

چکیده

در سال‌های اخیر، پرداختن به موضوع تغییرات اقلیمی و کاهش انتشارکربن به‌عنوان گزینه‌ای اجتناب‌ناپذیر مطرح شده است. با وجود این‌که عصر داده‌ها بستر تحقیقاتی مناسب برای تحقیقات ایجاد کرده است، برخی از حوزه‌های پژوهشی مورد کم‌توجهی پژوهشگران قرارگرفته است. بنابراین، پایش دقیق پژوهش‌های انجام گرفته در زمینه‌های انتشار کربن و تغییر اقلیم، به عنوان مبنایی برای برنامه‌ریزی آینده پژوهش‌ها، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. این تحقیق با هدف تجزیه وتحلیل مقالات منتشرشده، به واکاوی اسناد منتشرشده با رویکرد علم‌سنجی در حوزه انتشار کربن پرداخته است. لذا، بر تمامی اسناد این حوزه که طی سال‌های2015-2024 در پایگاه وب‌آوساینس نمایه شدند از جنبه‌های: نوع سند، سال انتشار، طبقه‌بندی موضوعی، نشریات برتر، تألیفات مشترک و دسته‌بندی موضوعی به دو روش شبکه‌های جفتی کتاب‌شناختی و شبکه هم‌رخدادی واژگان تجزیه‌وتحلیل انجام گرفته‌است. نتایج بررسی نشان می‌دهند که انتشار اسناد این حوزه با سرعت زیادی در هر سال دارای پیشرفت است. بیشتر اسناد منتشره از نوع مقالات بوده، Wang Qiang پژوهشگر برتر و آکادمی علوم چین موسسه پیشرو در چاپ مقالات می‌باشد. "علم و فناوری سبز و پایدار؛ مهندسی، محیط زیست؛ علوم محیطی" طبقه برتر در اسناد حوزه انتشارکربن بوده و نشریه"Journal of Cleaner Production" بیشترین مقالات را در این حوزه منتشر نموده است. اسناد مورد بررسی از نظر موضوعی در16 دسته کلی قرار می‌گیرند که "شهرنشینی و انتشارکربن" بیشتر از سایر طبقه‌بندی‌ها و واژه "انتشارکربن و گازهای گلخانه‌ای" در مقالات این حوزه بسیار استفاده شده است. نتایج تحقیق، ثابت می‌کند در برخی از موضوعات مانند پایداری، اثرات زیست محیطی و یافتن راه‌هایی برای کاهش انتشار کربن در بخش‌های صنعتی شاهد توجه بیشتر بوده‌ایم. در موضوعاتی مانند بهینه‌سازی و سیستم انرژی احیاکننده شاهد کاهش اسناد منتشره در سال‌های اخیر بوده و تحقیق و پژوهش در موضوعاتی مانند مصرف بهینه، انرژی‌های تجدیدپذیر و محاسبه چرخه زندگی به‌عنوان یکی از گپ‌های مهم در تحلیل موضوعی اسناد می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات