بازاریابی گردشگری روستایی و شناسایی عوامل کلیدی موثر بر آن با رویکرد توسعه پایدار (مورد مطالعه: روستای پالنگان در شهرستان کامیاران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران (پژوهشگر پاره وقت پژوهشکده کردستان شناسی، دانشگاه کردستان)

2 استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران

3 استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

توسعه گردشگری پایدار به عنوان یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های توسعه پایدار روستایی، در گرو توسعه بازاریابی گردشگری است. بازاریابی گردشگری روستایی مقوله‌ای است که علی‌رغم اهمیت زیاد آن در فرایند توسعه گردشگری، کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی وضعیت بازاریابی گردشگری روستایی و شناسایی عوامل موثر بر آن با رویکرد توسعه پایدار است که به صورت مطالعه موردی، در روستای پالنگان انجام گرفته است. در این پژوهش کمی و کاربردی که با ترکیبی از روش‌های توصیفی ـ تحلیلی و اکتشافی انجام گرفته است، ابزار اصلی گردآوری داده‌ها پرسشنامه است. جامعه آماری شامل تمامی گردشگران روستای پالنگان است و با توجه به محدودیت‌های متعدد (زمانی، مالی و عدم همکاری برخی از گردشگران)، 150 نفر به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد در میان 11 مؤلفه کلیدی بازاریابی گردشگری روستایی، میانیگن مؤلفه‌های جاذبه‌ها، زیرساخت، موقعیت زیست محیطی، فرهنگ، هزینه سفر و نیروی انسانی ماهر به‌ترتیب با مقادیر 54/3، 35/3، 8/3، 588/3، 381/3 و 981/3، بیشتر از حد متوسط بوده و میانگین مؤلفه‌های قابلیت دسترسی به امکانات، قوانین و مقررات و سرمایه‌گذاری به‌ترتیب با مقادیر 938/2، 945/2 و 937/2، در سطح متوسط و میانگین دو مؤلفه ترفیع و آموزش به‌ترتیب با مقادیر 491/2 و 304/2، پایین‌تر از حد متوسط بوده است. نتایج تحلیل عاملی نشان داد مهم‌ترین عوامل موثر بر بازاریابی گردشگری روستایی به ترتیب اهمیت عبارت‌اند از: تبلیغات و بازاریابی کارآمد (677/20 درصد)، جذابیت مقصد و ارتقای کیفیت زیرساخت‌ها (807/16 درصد)، حمایت و مشوق‌های مالی (33/10 درصد)، مشارکت فعال جامعه محلی (014/9 درصد) و توسعه کارآفرینی در گردشگری (859/8 درصد).

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان کردستان (1402). جدول جاذبه های شاخص استان کردستان به تفکیک شهرستان، قابل دسترس در وبسایت: https://kurdistan.mcth.ir/.
اله‌یاری، سمیرا، تاج زاده نمین، ابوالفضل، بدیع‌زاده، علی و پورفرج، اکبر. (1399). الگوی بازاریابی مقصدهای گردشگری روستایی در ایران، مطالعات اجتماعی گردشگری، 8(16)، 88-59. http://journalitor.ir/Article/13990817250611.
امیری، فوژان، محبی، سراج الدین، رنجبر، محمدحسین و باقری، مهدی. (1401). تاثیر عوامل ساختاری، رفتاری و زمینه­ای بر بازاریابی گردشگری روستایی در استان هرمزگان. فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، 12(47)، 186-199. https://doi.org/10.22034/jgeoq.2022.293769.3188.
بدری، سید علی، حسام، مهدی و چراغی، مهدی. (1392). تحلیل عوامل تأثیرگذار بر وضعیت بازاریابی گردشگری روستایی در یک حوزه ی کلانشهری از دیدگاه کارشناسان؛ مورد: روستاهای شمال تهران. برنامه ریزی و توسعه گردشگری، 2(7)، 82-105. https://tourismpd.journals.umz.ac.ir/article_591.html?lang=fa.
جمینی، داود و شمس الدینی، علی. (1401). شناسایی مهمترین اثرات سرمایه اجتماعی بر فعالیت تعاونی های روستایی استان فارس. مطالعات مدیریت توسعه سبز، 1(1)، 174-163. https://doi.org/10.22077/jgmd.2022.5666.1007
جمینی، داود. (1402). شناسایی مهم ترین استراتژی بازاریابی گردشگری روستایی در استان کردستان. پژوهش­های بازاریابی گردشگری و میهمان نوازی، (مقاله آماده انتشار)، doi: 10.22080/tmhr.2024.26787.1004.
حجت شمامی، سیروس و جوان، فرهاد. (1401). اکوتوریسم و پایداری محیط زیست روستایی در شهرستان رودبار. مطالعات مدیریت توسعه سبز، 1(2)، 72-59. https://doi.org/10.22077/jgmd.2023.6082.1018.
حیدری، علی اکبر، روشن، سید علیقلی و نادری، نادر. (1398). تأثیر بازاریابی گردشگری (آمیخته محل و مردم) بر توسعه کارآفرینی روستایی منطقه ریجاب استان کرمانشاه. پژوهش­های روستائی، 10(4)، 582-595. https://doi.org/10.22059/jrur.2019.280936.1358.
خبرگزاری مهر (1391). 13 روستای هدف گردشگری در کردستان شناسایی شد. کد خبر: 1609161، قابل دسترس در وبسایت: mehrnews.com/xhHd3.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستری و گردشگری (1389). مناطق نمونه گردشگری، معاونت سرمایه­گذاری و طرح­ها، دفتر مناطق نمونه گردشگری، مجموعه دستورالعمل­ها، قوانین و مقررات. تهران.
سرشماری عمومی نفوس و مسکن (1395). فرهنگ آبادی­های شهرستان کامیاران، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه­ریزی استان کردستان، سنندج.
شیخی، داود و پازکی، معصومه. (1396). ارزیابی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر بازاریابی گردشگری روستایی با استفاده از مدل آمیختۀ بازاریابی (7p) (مورد مطالعه: دهستان جوزان، شهرستان ملایر). پژوهش­های روستائی، 8(3)، 488-501. https://doi.org/10.22059/jrur.2017.63478.
صادقی، حجت الله و کوراوند، حسین. (1401). تحلیل وضعیت شاخص‌های گردشگری سبز در منطقه کوهرنگ. مطالعات مدیریت توسعه سبز، 1(1)، 46-33. https://doi.org/10.22077/jgmd.2022.5653.1004.
صفری سیاهکلرودی، عماد، عباسی، ابراهیم و نسیمی، محمد علی. (1401). بررسی رابطه مدل بازاریابی گردشگری روستایی با ارزش ویژه برند مقصد (مطالعه موردی: روستاهای مناطق کوهستانی شهرستان رودسر). مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی، ۳ (۱)، ۷۷-۹۱. http://dx.doi.org/Doi:10.52547/gsma.3.1.77.
صفری سیاهکلرودی، عماد، عباسی، ابراهیم، نسیمی، محمد علی و سعیدی، پرویز. (1402). ارائه مدل بازاریابی گردشگری روستایی با رویکرد کیفی تحلیل تم (مطالعه موردی: شهرستان رودسر). مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی، 18(2)، 67-78. https://dorl.net/dor/20.1001.1.25385968.1402.18.2.4.3.
فال سلیمان، محمود، میکانیکی، جواد و نیک شعار، مرجان. (1401). اکوتوریسم کویری و توسعه پایدار روستایی استان خراسان جنوبی. مطالعات مدیریت توسعه سبز، 1(1)، 132-117. https://doi.org/10.22077/jgmd.2022.2284.
فراهانی، طیبه. (1402). قابلیت‌های بازاریابی و مهارت های ارتباطی در عملکرد صادراتی صنایع سبز روستایی. مطالعات مدیریت توسعه سبز، 2(1)، 67-76. https://doi.org/10.22077/jgmd.2023.6256.1029.
مطیعی لنگرودی، سید حسن، غلامی، علی و محمدزاده لاریجانی، فاطمه. (1397). شناسایی و طراحی مدل عناصر آمیخته بازاریابی در ارتقای جایگاه گردشگری روستایی با رویکرد آینده‌پژوهی (مورد مطالعه شهرستان بابل)، پژوهش­های روستائی، 9(3)، 395-376. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087373.1397.9.3.3.2.
Alahyari, S., Tajzadehnamin, A., Badizadeh, A., & Pourfaraj, A. (2020). A marketing model for Iranian rural tourism. Social Studies in Tourism, 8(16), 59-88. http://journalitor.ir/en/Article/13990817250611 [In Persian]
Amiri, F., Mmohebi, S., Ranjbar, M. H., & Bagheri, M. (2022). The effect of structural, behavioral and contextual factors on rural tourism marketing in Hormozgan province. Geography (Regional Planning), 12(47), 186-199. https://doi.org/10.22034/jgeoq.2022.293769.3188 [In Persian]
Andreopoulou, Z., Tsekouropoulos, G., Koliouska, C., & Koutroumanidis, T. (2014). Internet marketing for sustainable development and rural tourism. International journal of business information systems, 16(4), 446-461. https://doi.org/10.1504/IJBIS.2014.063931
Badri, S. A., Hesam, M., & Cheraghi, M. (2014). An Analysis of the Factors Impacting Rural Tourism Marketing in a Metropolitan Rural Area from the Viewpoints of Experts Case Study: Northern Part of the Tehran Metropolis. Journal of Tourism Planning and Development, 2(7), 82-105. https://tourismpd.journals.umz.ac.ir/article_591.html?lang=en [In Persian]
Bahamonde-Rodríguez, M., Šadeikaitė, G., & García-Delgado, F. J. (2024). The Contribution of Tourism to Sustainable Rural Development in Peripheral Mining Spaces: The Riotinto Mining Basin (Andalusia, Spain). Sustainability, 16(1), 443. https://doi.org/10.3390/su16010443
Chin, C. H., Lo, M. C., Razak, Z. B., Pasbakhsh, P., & Mohamad, A. A. (2020). Resources confirmation for tourism destinations marketing efforts using PLS-MGA: The moderating impact of semirural and rural tourism destination. Sustainability, 12(17), 6787. https://doi.org/10.3390/su12176787
Dong, E., Wang, Y., Morais, D., & Brooks, D. (2013). Segmenting the rural tourism market: The case of Potter County, Pennsylvania, USA. Journal of vacation marketing, 19(2), 181-193. https://doi.org/10.1177/1356766712471231
Falsolyman, M., Mikaniki, J., & Nikshoar, M. (2022). Desert Ecotourism and Sustainable Rural Development in South Khorasan Province. Green Development Management Studies, 1(1), 117-132. https://doi.org/10.22077/jgmd.2022.2284 [In Persian]
Farahani, T. (2023). The effect of marketing and communication skills capabilities on export performance of Rural green industries. Green Development Management Studies, 2(1), 67-76. https://doi.org/10.22077/jgmd.2023.6256.1029 [In Persian]
General Department of Cultural Heritage, Tourism and Handicrafts of Kurdistan Province (2023). The table of prominent attractions of Kurdistan province by county, available at: https://kurdistan.mcth.ir/ [In Persian]
General population and housing census (2015). Culture of settlements of Kamyaran county, publications of Kurdistan Province Management and Planning Organization, Sanandaj. https://www.mporg.ir [In Persian]
Ghaderzadah, H., Dehghani, A., & Jamini, D. (2023). Rural Elites; the Causes of Migration and Attracting their Participation in the Process of Rural Development with Thematic Analysis Approach (Case Study: Kurdistan Province). Journal of Research and Rural Planning, 12(4), 79-98. https://doi.org/10.22067/jrrp.v12i4.2309-1087
Giray, F. H., Kadakoğlu, B., Çetin, F., & Bamoi, A. G. A. (2019). Rural tourism marketing: Lavender tourism in Turkey. Ciência Rural, 49 (2): https://doi.org/10.1590/0103-8478cr2018065
Heidary, A. A., Rowshan, S. A., & Naderi, N. (2020). The Effect of Tourism Marketing (Local Mixture and People) on the Development of Rural Entrepreneurship in Rijab Region of Kermanshah Province. Journal of Rural Research, 10(4), 582-595. https://doi.org/10.22059/jrur.2019.280936.1358 [In Persian]
Hojjat Shmami, S., & Javan, F. (2022). Ecotourism and Environmental Sustainability in Rural Areas of Rudbar. Green Development Management Studies, 1(2), 59-72. https://doi.org/10.22077/jgmd.2023.6082.1018 [In Persian]
Jamini, D. (2024). Identifying the strategies of rural tourism marketing in Kurdistan province. Tourism and hospitality marketing research, 1(1). https://doi.org/10.22080/tmhr.2024.26787.1004 [In Persian]
Jamini, D., & Dehghani, A. (2024). An Analysis of Rural Tourism Marketing Indicators (The Case of Quri Qaleh Village, Ravansar County). Sustainable Rural Development, (Articles in Press). https://doi.org/10.22034/jsrd.2024.446379.1182
Jamini, D., & Shamsoddini, A. (2022). The Effects of Social Capital on the Activities of Rural Cooperatives in Fars Province. Green Development Management Studies, 1(1), 163-174. https://doi.org/10.22077/jgmd.2022.5666.1007  [In Persian]
Janjua, Z. U. A., Krishnapillai, G., & Rehman, M. (2023). Importance of the sustainability tourism marketing practices: an insight from rural community-based homestays in Malaysia. Journal of Hospitality and Tourism Insights, 6(2), 575-594. https://doi.org/10.1108/JHTI-10-2021-0274
Mariam, K., Singh, M., Yaja, M., & Kumar, A. (2024). Negative perception of the local community towards tourism development. Tourism and hospitality management, 30(1), 15-25. https://doi.org/10.20867/thm.30.1.2
Mehr news agency (2013). 13 target villages for tourism were identified in Kurdistan. News code: 1609161, available at: mehrnews.com/xhHd3 [In Persian]
Motiei Langroodi, S. H., Gholami, A., & Mohammadzadeh Larijani, F. (2018). Identification and designing of marketing mix elements to promote rural tourism using a prospective approach: A case study of Babol County. Journal of Rural Research, 9(3), 376-395. https://doi.org/10.22059/jrur.2018.241253.1161 [In Persian]
Muraleedharan, A., & Maheswari, M. (2024). Exploring the Effectiveness of Green Marketing Practices: A Comprehensive Review and Analysis. Educational Administration: Theory and Practice, 30(5), 4991-4998. https://doi.org/10.53555/kuey.v30i5.3736
Organization of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism (2011). Exemplary Tourism Areas, Vice President of Investments and Plans, Office of Exemplary Tourism Areas, set of guidelines, rules and regulations. Tehran. https://www.mcth.ir/english [In Persian]
Pato, L., & Kastenholz, E. (2017). Marketing of rural tourism–a study based on rural tourism lodgings in Portugal. Journal of Place Management and Development, 10(2), 121-139. https://doi.org/10.1108/JPMD-06-2016-0037
Pradini, G., Lutfiana, H., & Awaloedin, D. T. (2024). The Role of Public Relations in Improving Environmental Quality Through Green Marketing Stuja Coffe Jakarta. International Journal of Education, Information Technology, and Others, 7(2), 174-183. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.10688554
Ramanauskienė, J., Ramanauskas, J., & Gargasas, A. (2006). Marketing solutions in rural tourism development in Lithuania. Ekonomika, 74, 38-51. http://dx.doi.org/10.15388/Ekon.2006.17569
Ritonga, H. M., Setiawan, N., El Fikri, M., Pramono, C., Ritonga, M., Hakim, T., & Nasution, M. D. T. P. (2018). Rural Tourism Marketing Strategy and Swot Analysis: A Case Study of Bandar PasirMandoge Sub-District In North Sumatera. International Journal of Civil Engineering and Technology, 9(9), 1617-1631. https://iaeme.com/Home/article_id/IJCIET_09_09_156
Rovira, M., Garay, L., Górriz-Mifsud, E., & Bonet, J. A. (2022). Territorial Marketing Based on Non-Wood Forest Products (NWFPs) to Enhance Sustainable Tourism in Rural Areas: A Literature Review. Forests, 13(8), 1231. https://doi.org/10.3390/f13081231
Sadeghi, H., & Koravand, H. (2022). Analyzing the Status of Green Tourism Indicators in Koohrang Region. Green Development Management Studies, 1(1), 33-46. https://doi.org/10.22077/jgmd.2022.5653.1004 [In Persian]
Safari-Siahkolroudi, E., Abbasi, E., & Nasimi, M.A. (2022). Investigating the relationship between the rural tourism marketing model and the destination brand equity (case study: villages in the mountainous areas of Rudsar). Journal of Geographical Studies of Mountainous Areas, 1(9), 77 -91. http://dx.doi.org/Doi:10.52547/gsma.3.1.77 [In Persian]
Safari-Siahkolroudi, E., Abbasi, E., Nasimi, M.A., & Saiedi, P. (2022). Presenting a rural tourism marketing model with a qualitative approach theme analysis (Case study: Rudsar city). Journal of studies of human settlements planning, 18(2), 67-78. https://dorl.net/dor/20.1001.1.25385968.1402.18.2.4.3 [In Persian]
Sheikhi, D., & Pazoki, M. (2017). Assessing and Prioritizing the Factors Affecting Rural Tourism Marketing Using the Marketing Mix Model (A Case Study: Jozan District, Malayer Township). Journal of Rural Research, 8(3), 488-501. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20087373.1396.8.3.8.0 [In Persian]
Tan, S., Do Phuong, H., Mughal, N., Muda, I., & Al‐Abyadh, M. H. A.  (2024). Environmental sustainability driven by ICT capital, financial efficiency, and tourism toward achieving green growth. In Natural Resources Forum. Oxford, UK: Blackwell Publishing Ltd. https://doi.org/10.1111/1477-8947.12478
Tong, J., Li, Y., & Yang, Y. (2024). System Construction, Tourism Empowerment, and Community Participation: The Sustainable Way of Rural Tourism Development. Sustainability, 16(1), 422. https://doi.org/10.3390/su16010422
Verma, V., Ahlawat, R., Ghai, M., & Bansal, S. (2024). Rural tourism in Himachal Pradesh in transition: Challenges for regional sustainability. Multidisciplinary Reviews, 7(1), http://dx.doi.org/10.31893/multirev.2024010

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار