اثرات متقارن و نامتقارن قیمت نفت، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی بر انتشار کربن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکدۀعلوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

چکیده

ادبیات تجربی حاکی از تخریب‌های زیست‌محیطی و همچنین انتشار کربن عمدتاً ناشی از فعالیت‌های اقتصادی و متعاقباً رشد اقتصادی است. از طرفی قوانین حاکم در ارتباط با محیط‌زیست و خصوصاً انتشار کربن و رشد اقتصادی از مسائل بااهمیت و پیچیده‌است. هدف پژوهش، بررسی اثرات متقارن و نامتقارن قیمت نفت، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی بر انتشار کربن می‌باشد. این پژوهش کاربردی و از نوع تحلیل رگرسیون می‌باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه‌ای می‌باشد که اطلاعات و آمار اقتصادی آن‌ها در پایگاه اطلاعاتی بانک‌جهانی موجود می‌باشند. در این تحقیق، برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای استفاده شده و همچنین به‌منظور دستیابی به داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز برای برآورد مدل در بازه زمانی 2023-1963، از پایگاه اطلاعاتی بانک‌جهانی، جدول (PWT) و از اطلاعات مؤسسه فریزر و کارتو استفاده شده‌است. در این مطالعه از روش‌های ARDL و ARDL غیرخطی برای بررسی رابطه متقارن و نامتقارن بلندمدت و کوتاه‌مدت بین متغیرها استفاده‌شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که درکشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه، میزان انتشار کربن باقیمت نفت رابطه معکوس و نامتقارن دارد. درکشورهای هدف ارتباط دوطرفه مثبت اما نامتقارن میان رشد اقتصادی و انتشار کربن وجود دارد. در مورد ارتباط سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و انتشار کربن درکشورهای درحال‌توسعه رابطه مستقیم و مثبت وجود داشته و درکشورهای توسعه‌یافته رابطه منفی برقرار می‌باشد و از منظر متقارن و نامتقارن بودن تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی نتایج به‌دست‌آمده درکشورهای مختلف، متناقض و متفاوت می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


  • اسعدی، محمدعلی، سلیمی، شهلا و قادرزاده، حامد (1401). بررسی اثرات تغییرات ساختاری و رشد اقتصادی بر انتشار دی‌اکسید کربن در ایران: کاربرد رهیافت خود رگرسیون با وقفه‌های گسترده. انسان و محیطزیست، 4(20)، 163-147. https://sanad.iau.ir/Journal/he/Article/848061
  • کهنسال، محمدرضا و بهرامی نسب، مهسا (1398). ارزیابی رابطه مصرف انرژی و آلودگی با رشد اقتصادی در راستای سیاست‌های کلی محیط‌زیست. سیاستهای راهبردی و کلان، 7(28)، 525-500. doi: 10.32598/JMSP.7.4.1
  • محمدیان، فرشته (1402). بررسی رابطه بین رشد اقتصادی، حجم حمل و نقل و تخریب زیست‌محیطی در ایران: رویکرد جداسازی. علمی پژوهشی اقتصاد مقداری، 20(1)، 221-195. doi: 10.22055/jqe.2022.38971.2428
  • موسوی، سیدکاظم، سلمانپور زنوز، علی و شکوهی فرد، سیامک (1396). اثر رشد اقتصادی، مصرف انرژی و توسعه مالی بر آلودگی محیط‌زیست در ایران طی دوره 1395-1365. مطالعات علوم محیطزیست، 2(3)، 463-454. https://www.jess.ir/article_53703.html?lang=fa
  • ناهیدی امیرخیز، محمدرضا، رحیم‌زاده، فرزاد و شکوهی فرد، سیامک (1399). بررسی رابطه رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای (مطالعه موردی: کشورهای منتخب سازمان همکاری اسلامی). علوم و تکنولوژی محیطزیست، 3(22)، 26-13. 22034/JEST.2018.24919.3396: doi
  • ناهیدی امیرخیز، محمدرضا، سلمانپور زنوز، علی و شکوهی فرد، سیامک (1397). تجزیه و تحلیل تئوریکی و تجربی منحنی آلودگی محیط‌زیست کوزنتس در ایران طی دوره 1365 تا 1395. محیطزیست و توسعه فرابخشی، 3(59)، 29-46. doi: 1001.1.29809088.1397.3.59.3.9
  • Agras, J., & Chapman, D. (1999). A dynamic approach to the Environmental Kuznets Curve hypothesis. Ecological Economics, 28(2), 267-277. doi:10.1016/S0921- 8009(98)00040-8
  • Barker, J. R. (1993). Tightening the Iron Cage: Concertive Control in Self-Managing Teams. Administrative Science Quarterly, 38(3), 408-437. https://doi.org/10.2307/2393374
  • Behera, S. R., & Dash, D. P. (2017). The effect of urbanization, energy consumption, and foreign direct investment on the carbon dioxide emission in the SSEA (South and Southeast Asian) region. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 70. 96-106. doi:10.1016/j.rser.2016.11.201
  • Blanchard, O., & Johnson, D.R. (2012). Macroeconomics. Pearson. Candau, F., Dienesch, E., 2017. Pollution haven and corruption paradise. Journal of Environmental Economics and Management, 85, 171–192. https://books.google.hn/books?id=8eouAAAAQBAJ&hl=fr&source=gbs_navlinks_s
  • Cao, W., Chen, S., & Huang, Z. (2020). Does foreign direct investment impact energy intensity? Evidence from developing countries. Mathematical Problems in Engineering. org/10.1155/2020/5695684
  • Carvalho, T. S., & Almeida, E. (2011). The Global Environmental Kuznets Curve and The Kyoto Protocol. Anais do XXXVII Encontro Nacional de Economia [Proceedings of the 37th Brazilian Economics Meeting] 183, ANPEC - Associação Nacional dos Centros de Pós-Graduação em Economia [Brazilian Association of Graduate Programs in Economics]. https://ideas.repec.org/p/anp/en2009/183.html
  • Eakin, D. H., & Selden, T. M. (1995). Stoking the fires? CO2 emissions and economic growth. Journal of Public Economics, 57(1), 85-101. org/10.1016/0047-2727(94)01449-X
  • Grossman, G. M., & Krueger, A. B. (1991). Environmental Impacts of a North American Free Trade Agreement. National Bureau of Economic Research. Working Paper No. 3914.   doi: 10.3386/w3914
  • Grossman, G.M., & Krueger, A.B. (1991). Environmental Impacts of the North American Free Trade Agreement. John M. Ohlin Program Discussion Paper. No. 158, Princeton. http://www.nber.org/papers/w3914.pdf
  • Haug, A. A., & Ucal, M. (2019). The role of trade and FDI for CO2 emissions in Turkey: Nonlinear relationships. Energy Economics, 81, 297-307. doi:10.1016/j.eneco.2019.04.006
  • Jiang, L., Zhou, H. f.; Bai, L.; & Zhou, P. (2018). Does foreign direct investment drive environmental degradation in China? An empirical study based on air quality index from a spatial perspective. Journal of Cleaner Production, 176, 864-872. doi:10.1016/j.jclepro.2017.12.048
  • Jiao, S., Subudhi, S. K., Aparicio, A., Ge, Z., Guan, B., Miura, Y., & Sharma, P. (2019). Differences in Tumor Microenvironment Dictate T Helper Lineage Polarization and Response to Immune Checkpoint Therapy. National Library of Medicine, 179(5), 1177-1190. doi: 10.1016/j.cell.2019.10.029
  • Kaika, D., & Zervas, E. (2013). The Environmental Kuznets Curve (EKC) theory—Part A: Concept, causes and the CO2 emissions case. Energy Policy, 67, 1382-1402. org/10.1016/j.enpol.2013.07.131
  • Kivyiro, P., & Arminen, H. (2014). Carbon dioxide emissions, energy consumption, economic growth, and foreign direct investment: Causality analysis for Sub-Saharan Africa. Energy, 74(C), 595-606. doi:10.1016/j.energy.2014.07.025
  • Kraft, J., & Kraft, A. (1978). On the relationship between energy and GNP. The Journal of Energy and Development, 3(2), 401–403. https://www.jstor.org/stable/24806805
  • Lee, J. W. (2013). The contribution of foreign direct investment to clean energy use, carbon emissions and economic growth. Energy Policy, 55(1), 483-489. doi:10.1016/j.enpol.2012.12.039
  • Levinson, A., & Taylor, M. S. (2008). Unmasking the Pollution Haven Effect. International Economic Review, 49(1), 223-254. doi:10.1111/j.1468-2354.2008.00478.x
  • Li, K., Fang, L., & He, L. (2020). The impact of energy price on CO2 emissions in China: A spatial econometric analysis. Science of the Total Environment, 706, 135942. doi:10.1016/j.scitotenv.2019.135942
  • Liu, Y., Hao, Y., & Gao, Y. (2017). The environmental consequences of domestic and foreign investment: Evidence from China. Energy Policy, 108(C), 271-280. doi: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2017.05.055
  • Lotfalipour, M. R., Falahi, M. A., & Ashena, M. (2010). Economic growth, CO2 emissions, and fossil fuels consumption in Iran. Energy, 35(12), 5115-5120. doi:10.1016/j.energy.2010.08.004
  • Malik, M.Y., Latif, K., Khan, Z., Butt, H. Hussain, M., & Nadeem, M. A. (2020). Symmetric and asymmetric impact of oil price, FDI and economic growth on carbon emission in Pakistan: Evidence from ARDL and non-linear ARDL approach. Science of the Total Environment, 726, 138421. org/10.1016/j.scitotenv.2020.138421
  • Mensah, I. A., Sun, M., Gao, C., Omari-Sasu, A. Y., Zhu, D., Ampimah, B. C., & Quarcoo, A. (2019). Analysis on the nexus of economic growth, fossil fuel energy consumption, CO.sub.2 emissions and oil price in Africa based on a PMG panel ARDL approach. Journal of Cleaner Production, 228(1). doi:10.1016/j.jclepro.2019.04.281
  • Mert, M., & B¨olük, G. (2016). Do foreign direct investment and renewable energy consumption affect the CO2 emissions? New evidence from a panel ARDL approach to Kyoto Annex countries. Environ Sci Pollut Res, 23(21), 21669–21681. DOI: 10.1007/s11356-016-7413-7
  • Odhiambo, N. M. (2009). Energy consumption and economic growth nexus in Tanzania: An ARDL bounds testing approach. Energy Policy, 37(2), 617-622. doi: 10.1016/j.enpol.2008.09.077
  • Oxelheim, L., & Ghauri, P. (2008). EU–China and the non-transparent race for inward FDI. Journal of Asian Economics, 19(4), 358-370. doi:10.1016/j.asieco.2008.04.001
  • Pao, H.-T., & Tsai, C.-M. (2011). Multivariate Granger causality between CO2 emissions, energy consumption, FDI (foreign direct investment) and GDP (gross domestic product): Evidence from a panel of BRIC (Brazil, Russian Federation, India, and China) ountries. Energy, 36(1), 685-693. doi:10.1016/j.energy.2010.09.041
  • Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. doi:10.1002/jae.616
  • Raihan, A., & Tuspekova, A. (2022). Toward a sustainable environment: Nexus between economic growth, renewable energy use, forested area, and carbon emissions in Malaysia. Resources, Conservation & Recycling Advances. 15. org/10.1016/j.rcradv.2022.200096
  • Ren, S., Yuan, B., Ma, X., & Chen, X. (2014). International trade, FDI (foreign direct investment) and embodied CO2 emissions: A case study of Chinas industrial sectors. China Economic Review, 28, 123-134. doi: 10.1016/j.chieco.2014.01.003
  • Salari, M., Javid, R.J., & Noghanibehambari, H. (2021). The nexus between CO2 emissions, energy consumption, and economic growth in the U.S. Economic Analysis and Policy, 69(C),182–194. DOI: 10.1016/j.eap.2020.12.007
  • Sato, S. (2014). Photoelectrochemical CO2 Reduction. Encyclopedia of Applied Electrochemistry, 25(8),1535-1538. DOI: 1007/978-1-4419-6996-5_491
  • Shahbaz, M., Nasir.; M. A., & Roubaud. D. (2018). Environmental degradation in France: The effects of FDI, financial development, and energy innovations. Energy Economics, 74(C), 843-857. DOI: 10.1016/j.eneco.2018.07.020
  • Shin, Y., Yu, B., & Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling Asymmetric Cointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework. Festschrift in Honor of Peter Schmidt, 281-314. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4899-8008-3_9
  • Udemba, E. N., Yalçıntaş, S. (2021). Interacting force of foreign direct invest (FDI), natural resource and economic growth in determining environmental performance: A nonlinear autoregressive distributed lag (NARDL) approach. Resources Policy, 73. org/10.1016/j.resourpol.2021.102168
  • Zhang, C., & Zhou, X. (2016). Does foreign direct investment lead to lower CO2 emissions? Evidence from a regional analysis in China. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 58, 943-951. doi: 10.1016/j.rser.2015.12.226
  • Zhang, Y., & Zhang, S. (2018). The impacts of GDP, trade structure, exchange rate and FDI inflows on China's carbon emissions. Energy Policy, 120(C), 347-353. doi:10.1016/j.enpol.2018.05.056.