تأثیر طراحی محیط مدارس با رویکرد معماری طبیعت محور بر یادگیری دانش آموزان در شهر ایذه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 معلم اداره آموزش و پرورش شهر ایذه، ایذه، ایران

2 معلم اداره آموزش و پرورش شهر دهدز، دهدز، ایران

چکیده

مدارس نمونه بارزی از محیط های یادگیری محسوب می شوند که طراحی و نوع معماری آنها می توان در یادگیری دانش آموران موثر باشد. در این راستا معماری مبتنی بر طبیعت یعنی معماری بیوفیلیک می تواند یک الگوی مناسب جهت بررسی باشد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر شاخص های معماری بیوفیلیک در یادگیری دانش آموزان به صورت مطالعه موردی در مدارس شهر ایذه است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات میدانی با استفاده از ابزار پرسش نامه است. روایی پرسش نامه از طریق نخبگان انجام و پایایی نیز با آلفای کرونباخ بیشتر از 70/0 تایید شد. جامعه آماری تحقیق را دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر ایذه تشکیل داده است.با توجه به حجم جامعه آماری، حجم نمونه 194 نفر تعیین شد. پرسشگری تحلیل ها در نرم افزار spssانجام شد. نتیجه آزمون نشان داد که معماری بیوفیلیک در محیط مدارس از دیدگاه دانش آموزان، تاثیرگذاری قابل توجه ای می تواند در یادگیری داشته باشند. نتیجه تایید نمود که وجود فضای سبز در مدرسه با میانگین 685/4 ، دسترسی مدرسه به نور طبیعی خورشید با میانگین 639/4 و الهام از طبیعت در طراحی پنجره ها، درها و... با میانگین 572/4 به عنوان مهمترین شاخص های تاثیرگذار معماری بیوفیلیک در یادگیری دانش آموزان شناخته شده است. همچنین نتیجه تحلیل واریانس تایید نمود که در سطح کمتر از 05/0 میان دانش آموزان در زمینه تاثیرگذاری شاخص های معماری بیوفیلیک در یادگیری، تفاوت معناداری وجود دارد که بیشترین تفاوت نیز مربوط به دانش آموزان پایه تحصیلی سوم با میانگین 443/4 بوده است.

کلیدواژه‌ها


  • ارغیانی، مصطفی؛ صفار، محی الدین؛ مهوش، محمد. (1402). بررسی طراحی فضای آموزشی با رویکرد کاهش استرس با استفاده از طراحی بیوفیلیک (زیست گرا)، مجله فناوری آموزش، 17(2)، 449-468. https://doi.org/10.22061/tej.2023.9338.2834
  • خانه شناس، فرین؛ حبیبی، پیمانه؛ ذاکریان، ابوالفضل. (1398). تأثیر الگوهای طراحی بیوفیلیک بر سلامتی و رفاه کارکنان: مرور سیستماتیک، مجله ارگونومی، 7(4)، 1-11. بیطرف، احسان؛ حبیب، فرح؛ ذبیحی، حسین. (1397). بومی سازی اصول معماری اکولوژیک و بیوفیلیک در طراحی مجتمع‌های مسکونی ایران در راستای ارتقای کیفیت آنها، مجله مدیریت شهری، 52(3): 205-218. http://dx.doi.org/10.30699/jergon.7.4.1
  • شکرانی، محمد؛ نورایی، همایون. (1401). تحلیل و سطح‌بندی مناطق پانزده‌گانه کلان‌شهر اصفهان برمبنای رویکرد برنامه‌ریزی شهری بیوفیلیک با استفاده از روش سوارا، مجله پژوهش‌های جغرافیای انسانی،54(3): 1107-1124. https://doi.org/10.22059/jhgr.2021.320908.1008275
  • صمدپور شهرک، مهسا؛ طاهباز، منصوره. (1400). بررسی راهکارهای ارتقای فضای باز مدارس ابتدایی دخترانه از نگاه دانش آموزان (نمونە ٔ موردی: شهر تبریز)، نشریه فناوری آموزش، 12(3)، 183-196. https://doi.org/10.22061/jte.2018.2921.1740
  • صیاد، مهسا؛ سیل سپور، حوریه (1398). حضور طبیعت در طراحی فضاهای آموزشی کودکان با تاکید بر معماری بیوفیلیک، سومین کنفرانس بین المللی هنر، معماری و کاربردها، تهران. https://civilica.com/doc/968852
  • عظمتی، حمیدرضا؛ صباحی، سمانه؛ عظمتی، سعید. (1391). عوامل محیطی مؤثر بر رضایتمندی دانش آموزان از فضاهای آموزشی، مجله نقش جهان، 2(1)، 31-42. http://dorl.net/dor/20.1001.1.23224991.1391.2.1.1.1
  • میرسعیدی، لیلا. (1390). مفاهیم، تعاریف و مؤلفه‌های پایداری در معماری و ساختمان، دومین همایش معماری پایدار، همدان. https://civilica.com/doc/144259
  • Beatley,T. (2011).Biophilic Cities: Integrating Nature into Urban Design and Planning,Island Press, Washington.DC. https://landscaper.ir/wp-content/uploads/2016/03/Biophilic-Cities.pdf
  • Emekci,S. (2022). Using Nature in Architecture: A perspective from Antoni Gaudi, European Journal of Science and Technology,34(2), 87-91. https://doi.org/10.31590/ejosat.1073073
  • Ghaziani, R., Lemon, M., & Atmodiwirjo, P. (2021). Biophilic design patterns for primary schools. Sustainability, 13(21), 1-17. https://doi.org/10.3390/su132112207
  • Joye, Y. (2011). Biophilic design aesthetics in art and design education. Journal of Aesthetic Education, 45(2), 17-35. https://doi.org/10.5406/jaesteduc.45.2.0017
  • Kayıhan, K.S., (2018). Examination of biophilia phenomenon in the context of sustainable architecture. Lect. Notes Civ. Eng. 6,80-101. http://dx.doi.org/10.1007/978-3-319-63709-9_7
  • Kellert, S. (2016).Biophilic Urbanism: the Potential to Transform. Smart and Sustainable Built Environment, 5(1): 1-7. http://dx.doi.org/10.1108/SASBE-10-2015-0035
  • Kellert, S. R., & Heerwagen, J. H. (2008). Nature and Healing: The science, Theory, and promise of biophilic design. In R. Guenther & G. Vittori (Eds.), Sustainable Healthcare Architecture (pp. 77-102). Hoboken, Newjersey, USA: John Wiley & Sons. Retrieved from https://books.google.com/books?id=ManAuhBT1BUC.
  • Khoshtinat, S., Shirvani, Ahmadreza. (2016). Inspirations from nature as a Method for Sustainable Architectural Design, 4th. international congress on civil engineering architecture and urban developmentAt: Iran. https://www.researchgate.net/publication/310932490_Inspirations_from_nature_as_a_Method_for_Sustainable_Architectural_Design
  • Littke, H. (2016).Becoming Biophilic: Challenges and Opportunities for Biophilic Urbanism in Urban Planning Policy, Smart and Sustainable Built Environment, 5(1):15 – 24. http://dx.doi.org/10.1108/SASBE-10-2015-0036
  • Mardomi, K., & Delshad, M. (2010). Flexible Learning Environment. Journal of Iranian Architecture & Urbanism. 1 (1), 109-118.
  • Peters, T., & D’Penna, K. (2020). Biophilic design for restorative university learning environments: A critical review of literature and design recommendations. Sustainability, 12(17), 1-15. https://doi.org/10.3390/su12177064
  • Pradono,B. (2019). The Interiority of Proximity Between Nature and Architecture in Contemporary and Tropically Context with Cases Studies, Journal of Teknik Arsitektur, 3(2), 129-143. http://dx.doi.org/10.30822/artk.v3i2.212
  • Sommese, F., Badarnah, L., Ausiello,G. (2022). A critical review of biomimetic building envelopes: towards a bio-adaptive model from nature to architecture, https://doi.org/10.1016/j.rser.2022.112850
  • Renewable and Sustainable Energy Reviews, 169(4), 43-59. https://www.sciencedirect.com/journal/renewable-and-sustainable-energy-reviews
  • Vallas, T., Courard, L. (2017). Using nature in architecture: Building a living house with mycelium and trees, Frontiers of Architectural Research, 6(3),318-328. https://doi.org/10.1016/j.foar.2017.05.003
  • Watchman, M., Demers, C. M., & Potvin, A. (2021). Biophilic school architecture in cold climates. Indoor and Built Environment, 30(5), 585-605. https://doi.org/10.1177/1420326X20908308
  • Xu,Z., Chapuis, P., Bokey,L., Zhang, M. (2017). Nature and Architecture of the Puboprostatic Ligament: A Macro- and Microscopic Cadaveric Study Using Epoxy Sheet Plastination, Urology,110,261-268. https://doi.org/10.1177/1420326X20908308
  • Yang, W., Meyers, M., Ritchie,R. (2019). Structural architectures with toughening mechanisms in Nature: A review of the materials science of Type-I collagenous materials, Progress in Materials Science,103(2), 425-483. http://dx.doi.org/10.1016/j.pmatsci.2019.01.002