ادغام اقتصاد سبز و چرخشی، رویکرد نوین درآمد پایدار در شهر بیرجند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

2 کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

ارائه خدمات مختلف شهری برای پاسخگویی به نیازهای شهروندان در حیطه وظایف شهرداری ها است و از آنجا که اداره مطلوب شهرها نیاز به اعتبارات کافی دارد از این رو شهرداری ها جهت انجام وظایف خود بایستی از امکانات مناسب مالی، بخصوص درآمدهای پایدار برخوردار باشد. در این میان افزایش روزافزون شهرنشینی، تضعیف ظرفیت شهرهای آینده برای پایداری زیست محیطی و رشد اقتصادی آن ها را به دنبال دارد. بدین جهت مدل جدیدی از منابع درآمدی پایدار برای شهرداری ها نیاز است که ضمن حفاظت از محیط زیست، توسعه اقتصادی و اجتماعی را نیز به دنبال داشته باشد. بدین منظور برای غلبه بر چالش ها و موانع پیش روی شهرهای آینده، ادغام اقتصاد سبز و چرخشی به عنوان مفاهیم رایج در بحث های پایداری سطح کلان در حوزه های مختلف بسیار کارآمد خواهد بود. این مفاهیم شامل دستورالعمل های مختلفی برای تحقق اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی می باشد و استفاده از هر کدام از این مفاهیم به صورت جداگانه، راه حل جامعی را در راستای رفع مشکلات در بر نمیگیرد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با استفاده از روش کیفی با بررسی جامع درآمدهای شهرداری بیرجند طی سال های 1395-1399و با بهره گیری از تکنیک گلوله برفی و تفکر سیستمی ضمن شناسایی پیشران کمبود منابع مالی پایدار به عنوان مهم ترین عامل مؤثر بر افزایش درآمدهای ناپایدار شهرداری بیرجند در سال های اخیر، به ارائه ی رویکردهای نوین درآمدی بر مبنای ادغام اقصاد سبز و چرخشی در حوزه های کالبدی-فضایی، حمل و نقل، صنعت، زیرساخت و تأسیسات پرداخته است.

کلیدواژه‌ها


  • ابراهیم زاده, عیسی و کاشفی دوست, دیمن (1397). ارزیابی پایداری منطقه ای با رویکرد اقتصاد سبز مطالعه موردی؛ شهرستان های استان آذربایجان غربی. جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، 8(27)، 18-1.
  • اسدپور،احمدعلی(1395). واکاوی درآمد پایدار شهرداری ها با رویکرد توسعه پایدار شهری؛ مطالعه موردی در شهر بندرعباس. مدیریت شهری و روستایی، 46(18)، 112-97.
  • اسکندری ثانی، محمد و سفالگر، سحر (1401). شناسایی مؤلفه‌های کالبدی مؤثر در بهبود احساس امنیت شهروندان در فضاهای شهری (نمونه موردی: خیابان معلم و پاسداران شهر بیرجند).مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، 16(4)، 40-7.
  • آل اسحاق، پریسا و هداوند، مهدی (1392). بررسی منابع نوین درآمدی شهرداری ها. تحقیقات حقوقی آزاد، 6(22)، 1-28.
  • براری، معصومه (1395). توسعه پایدار در حمل و نقل شهری با رویکرد اقتصاد سبز مورد پژوهی: شهر ساری، پایان نامه دکترا، گروه جغرافیا، دانشگا شهید بهشتی، تهران.
  • بهرامی پناه، امیر (1401). معاصرسازی سبز مجتمع کارخانه سیمان ری با تاکید بر اقتصاد چرخشی. نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی، ۱۲ (۱)، 58-41.
  • بیرانوندزاده، مریم و سبحانی، نوبخت ( 1395 ). نقش پایداری درآمد شهرداری ها بر توسعه پایدار شهر ی (نمونه موردی: شهر کوه).
  • پیله ور،علی اصغر. (1396). ‌ارزیابی سازگاری کاربری‌های شهر بیرجند با استفاده از مدل تحلیل سلسله‌ مراتبی. پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 5(1)، 86-71.
  • جباری زاده گان، علیرضا؛ پورزرگر، محمدرضا و نوروز برازجانی، ویدا (1401). بررسی زیر ساخت‌ها و راهکارهای مؤثر در شکل‌گیری و توسعه حمل و نقل سبز شهری. فصلنامه مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای, 3(2), 156-168.
  • جمراسی، داوود؛ قربانپور، حمیدرضا و صلواتچی، محبوبه (1401). بررسی تأمین درآمد پایدار شهرداری ها برای مدیریت شهری. جغرافیا و روابط انسانی، 4(4)، 223-241.
  • حاجی لو، مهران؛ میره ای، محمد و پیله ور، مهدی (1396). بررسی منابع درآمدهای پایدار شهرداری‌ها (مورد مطالعه: شهر شبستر استان آذربایجان شرقی). اقتصاد و مدیریت شهری، 5 (4)، 22-1.
  • حسین آبادی، سعید؛ اکبری، ابراهیم و نقدبیشی، افسانه (1399). ارزیابی و شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از طبقه‌بندی شی گرا و مدل زنجیره مارکوف (مورد مطالعه: شهر بیرجند و پیرامون آن). جغرافیا و مخاطرات محیطی، 9(1)، 188-169.
  • دانش جعفری، داوود؛ باباجانی، جعفر و کریمی، سمانه ( 1393 ). ارزیابی پایداری منابع مالی و درآمد ی شهردار ی تهران. فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، 2(7)، 34-15.
  • داودآبادی، محمد؛ سجادی ‏فر، سید حسین؛ قانع، علی اصغر و  شالپوش، شعله (1396). رویکردهای اقتصاد چرخشی فاضلاب در توسعه ی پایدار. آب و توسعه پایدار, 4(2), 1- https://doi.org/10.22067/jwsd.v4i1.1.65197
  • راغب، مهدی و شهری، رضا (1399). کمبود منابع مالی در شهرداری ها و جایگزینی درآمدهای پایدار. شباک، 6(2)، 89-98.
  • رمضانی قوام آبادی، محمد حسین (1393). اقتصاد سبز: گامی به سوی تحقق توسعه پایدار در حقوق بین الملل محیط زیست، دوفصـلنامه دانش نامه حقوق اقتصادی (دانش و توسعه سابق). 21(6) ، 141-114.
  • رودباری، ‌سمیرا؛ بامری، ‌آمنه؛ رییسی‌گودویی، فاطمه؛ ازدان، مهدی و آرزم، ‌نفس (1401). نقش درآمدهای پایدار شهرداری‌ها در مدیریت شهرها. پژوهش های جدید در مدیریت و حسابداری, 80(8), 207-199.
  • زیاری، کرامت اله؛ مهدی، علی و  مهدیان بهنمیری، معصومه (1391). مطالعه و شناخت منابع مالی و ارائه راهکارهایی برای بهبود پایداری درآمد شهرداری ها؛ مورد پژوهش؛ شهرداری شهر مهاباد. ‎فصلنامه مدیریت شهری، 11(31)، 124-107.
  • سعادت آملی، شهرام (1390). اصول بودجه نویسی و اجرای بودجه در شهرداری ها. تهران: راه دان: سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور.
  • صابری فر، رستم. (1392). مطالعه توسعه فیزیکی شهر بیرجند با معیار مخاطرات محیطی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش های بوم شناسی شهری، 3(6)، 102-93.
  • فیضی توتکله، زهرا؛ دوستدار، ابوالفضل، و صمصام بزرگی، رضا (1400). بررسی منابع تأمین درآمدهای شهرداری ها در راستای ارائه راهکار برای افزایش درآمد پایدار. فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 5 (18)، 146-135.
  • قادرپناه، آوات (1400). اقتصاد چرخشی: گامی به سوی توسعه پایدار.نشریه دانشجویی زیست سپهر، 14(2), 13-7.
  • قلیپور، رحمت اله؛ درویش زاده، محمدمهدی و پیران نژاد، علی (1398). بررسی روش ها، منبعها و مانع های دستیابی به درآمد پایدار شهری (مطالعه موردی: شهرداری ارومیه). فصلنامه مدیریت دولتی، 11(1)، 178-151.
  • گردآوری از مجموعه مستندات شهرداری بیرجند (1398).
  • منوری، سیدمسعود؛ عابدی، زهرا و قره بخش، هانیه (1387). ارزشیابی اقتصادی بازیافت پسماندهای خانگی منطقه بیست شهرداری تهران.‎ فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، 10(4)، 80-71.
  • مهندسین مشاور آمود، 1392، مطالعات طرح بازنگری جامع شهر بیرجند، وزارت راه و شهرسازی، ادارۀ کل راه و شهرسازی استان خراسان جنوبی.
  • وثوقی، فاطمه؛ مظفری، غلامحسین؛ پاپلی یزدی، محمدحسین و حاتمی نژاد، ح. (1395). ارائه الگوی پایدارسازی نظام درآمدی و تأمین منابع مالی شهرداری‌ها (مطالعه موردی: شهرداری تهران). تحقیقات جغرافیایی، 31(4)، 44-24.
  • نثاری، رضا؛ منتظری، رسول و حسین زاده، نعمت. (1394). راهبردهای تأمین منابع مالی پایدار شهرداری تهران در برنامه پنج‌ساله، با تأکید بر سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی.فصلنامه علمی اقتصاد و مدیریت شهری، 3(11)، 116-99.
  • D'amato, D., & Korhonen, J. (2021). Integrating the green economy, circular economy and bioeconomy in a strategic sustainability framework. Ecological Economics, 188, 107143.
  • Dong, F., Li, Y., Li, K., Zhu, J., & Zheng, L. (2022). Can smart city construction improve urban ecological total factor energy efficiency in China? Fresh evidence from generalized synthetic control method. Energy241, 122909.
  • Dordmond, G., de Oliveira, H. C., Silva, I. R., & Swart, J. (2021). The complexity of green job creation: An analysis of green job development in Brazil. Environment, Development and Sustainability, 23(1), 723-746 .
  • Economics, A. (2007). A Review of the Financial Sustainability of Local Government in Tasmania. A Report for the Local Government Association of Tasmania, Hobart.
  • Green Economy Report (2010). A preview. UNEP, 2010.
  • He, L., Zhang, L., Zhong, Z., Wang, D., & Wang, F. (2019). Green credit, renewable energy investment and green economy development: Empirical analysis based on 150 listed companies of China. Journal of Cleaner Production, 208, 363-372. https://doi.org/https://doi.org/1016/j.jclepro.2018.10.119
  • Murray, A., Skene, K., & Haynes, K. (2017). The circular economy: an interdisciplinary exploration of the concept and application in a global context. Journal of business ethics, 140, 369-380.
  • Ramyar, R., Zarghami, E., & Bryant, M. (2019). Spatio-temporal planning of urban neighborhoods in the context of global climate change: Lessons for urban form design in Tehran, Iran. Sustainable Cities and Society, 51, 101554. https://doi.org/https://doi.org/1016/j.scs.2019.101554
  • United Nations Environment Program (UNEP), 2011. Towards a Green Economy: Pathways to Sustainable Development and Poverty Eradication. UNEP/GRID, Arendal, Nairobi/Arendal.