پیامدهای احداث پالایشگاه پتروشیمی در ناحیه روستایی میانکاله شهرستان بهشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری و پژوهشگر مطالعات جغرافیای تاریخی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

بررسی اثرات زیست محیطی طرح های بزرگ در مجاورت عرصه های طبیعی حساس، حیاتی شمرده می شود و احداث و استقرار پتروشیمی در میانکاله به عنوان یک منطقه حفاظت شده و زیستگاه پرندگان در مقیاس جهانی و نیز یک ناحیه روستایی با اقتصاد کشاورزی و شیلات، موضوع تحقیق در نظر گرفته شده است. انتخاب احداث پتروشیمی در میانکاله، به عنوان یک طرح ملی و مطرح شده در هیات دولت، در سال های 1400 و 1401 صورت گرفته و به تبع آن، برخی اقدامات اجرایی و عملیاتی به صورت پراکنده انجام شده است. هدف تحقیق پیامدهای احداث پتروشیمی در دو محور روستایی و عرصه طبیعی بوده است. روش تحقیق کیفی و جامعه نمونه 40 نفر از متخصصان و نخبگان محلی بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد نخست احداث پتروشیمی در شبه جزیره میانکاله، دارای شبهات جدی است و سپس دارای پیامدهای زیر است: دگرگونی ساختاری – کارکردی سکونتگاه­های روستایی میانکاله ناشی از شکنندگی روستاها، وابستگی به عرصه های طبیعی، فروش اجباری و اختیاری زمین مورد نیاز برای پتروشیمی و مهاجرت های تبعی آن، تغییر ساختار اقتصاد کشاورزی به اقتصاد خدماتی ناشی از گرایش به تغییر شغل، تغییر اجباری الگوی کشت، کوچک شدن اراضی، تقاضای زمین و از بین رفتن اقتصاد خرد و محلی، تخریب عرصه میامکاله و خلیج گرگان و مرگ حیات گیاهی و جانوری ذخیره زیستکره ناشی از آلودگی پتروشیمی، ایجاد و افزایش پساب صنعتی، آلودگی های آب و خاک، ناپایداری و شکنندگی عرصه های موجود و در نهایت خارج شدن میانکاله از کنوانسیون های بین المللی ناشی از احداث پتروشیمی و از بین فتن ویژگی های محیطی زیست کره جهانی.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • ازکیا، مصطفی، احمدرش، رشید، پارتازیان، کامبیز، (1396)، روش‌های پژوهش کیفی از نظریه تا عمل، جلد دوم، چاپ اول، تهران: انتشارات آگاه.
  • انتظاری یعقوب(1380)، ارزشیابی تمایل شرکتهای صنعتی به کسب دانش از دانشگاه با استفاده از مطلوبیت چند صفتی ،شهرک صنعتی الکترونیک 1380
  • برقی – حمید، تازیکی – رقیه و طوسی رمضان(1393)، اثرات اقتصادی شهرکهای صنعتی بر توسعه نواحی روستایی همجوار
    مورد :شهرک صنعتی آققلا، نشریه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال سوم، شماره4، زمستان1393
  • توکلی نیا - جمیله(1379) تاثیرات اقتصادی-فضای شهرکهای صنعتی بر منطقه تهران بزرگ.1379
  • حبیبی – سونا و صالحی –صادق(1401)، تحلیل موانع پایداری محیط‌زیست روستایی با تأکید بر زمینه‌های اقتصادی و مدیریتی کاربرد نظریه داده‌بنیاد (مورد: روستاهای طوالش)، نشریه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال یازدهم، شماره چهارم (پیاپی 42)، زمستان 1401
  • سعیدی عباس، (1391)، پویش ساختاری- کارکردی: رویکردی بدیل در برنامه ریزی فضایی، نشریه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال اول، شماره اول، پاییز 1391
  • صادقلو – طاهره، سجاسی قیداری - حمداﷲ و ریاحی – وحید(1395)،  ارزیابی اثرات زیست محیطی صنایع استخراجی-معدنی در پایداری نواحی روستایی مورد: روستاهای پیرامون کارخانه سیمانزنجان، نشریه قتصاد فضا و توسعه روستایی، سال پنجم، شماره1، بهار1395
  • طاهرخانی - مهدی (1379)، صنایع کوچک سنگ بنای استراتژی توسعه روستایی 1379
  • فراستخواه- منصور، (1398)، روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر نظریه برپایه (گراندد تئوری GTM)، تهران: نشر آگاه.
  • فلیک - اوه، (1399)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
  • قاسمی – محمد(1383)، اثرات احداث شهرکهای صنعتی در نواحی روستایی شهرک صنعتی کوهپایه اصفهان1383
  • قدیری معصوم – مجتبی و قراگوزلو هادی(1391)، نقش نواحی صنعتی در توسعه اقتصادی و اجتماعی سکونتگاههای روستایی
    )مطالعه موردی ناحیه صنعتی خورآباد،استان قم(، نشریه اقتصاد فضا و توسعه روستایی،سال یکم، شماره2،زمستان1391
  • مرادی - محمود، مطیعی لنگرودی – سید حسن(1384)، جایگاه صنایع در فرایند صنعتی سازی و توسعه روستایی بخش مرکزی بیرجند1384
  • مطیعی لنگرودی - سید حسن(1394)، اثرات اقتصاد و اجتماعی شهرکهای صنعتی در نواحی روستایی، شهرک صنعتی مشهد 1384
  • Spatial inequality of rural industriai deveiopment chin.1994
  • Eco-industrial park development in rio de janriro Brazil :a tool for sustainable development 2000
  • Industrial estates planning and manengment hn hndia 2001
  • Industrial estates development02005
  • Rural industrial ization:challengesand proposition 2009

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار