رفتار سبز کارکنان در سازمان: انواع ، مؤلفه‌ها و مدل‌ها

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسنده

استادیار گروه مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

با تشدید مشکلات زیست محیطی، انتظار می رود سازمان ها مسئولیت های بیشتری را بر عهده بگیرند و مدیریت سبز اثربخش را در فعالیت‌های جاری سازمان پیاده سازی نمایند. گرچه استراتژی و سیاست‌های زیست محیطی سازمان، اهداف را تعیین می کند و بیانگر تعهد به پایداری می باشد ولی در نهایت موفقیت سازمان ها در پایداری محیطی به رفتار فردی کارکنان بستگی دارد. آنچه مشهود می باشد این است که برای سبز کردن یک سازمان تنها اقدامات مدیریت منابع انسانی سبز کفایت نمی کند و مستلزم ترویج رفتارهای سبز در بین اعضای یک سازمان می باشد. به عبارت دیگر، توسعه و تقویت رفتار کارکنان طرفدار محیط زیست برای توسعه پایدار سازمان امری حیاتی است و رفتار سبز یک مؤلفه مهم و ضروری برای پایداری محیطی سازمانی محسوب می شود. ازاین‌رو؛ پژوهش حاضر، به روش مرور نظام‌مند به‌منظور توسعه بینش در خصوص مفهوم رفتار سبز در سازمان به‌عنوان یکی از خرده سیستم‌های مدیریت سبز انجام‌شده و تلاش شده با بهره‌گیری از روش کتابخانه‌ای و مرور مقالات، معنا و مفهوم رفتار سبز در سازمان ، انواع و مدل‌ها موردبررسی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


  • براتی، هادی(1400). مدیریت منابع انسانی سبز در سازمان: استلزامات، چالش‌ها و پیامدها. اولین همایش ملی مدیریت سبز در هزاره سوم؛ تجارب، چالش ها و راهکارها،دانشگاه بیرجند.
  • Arulrajah, A. A., Opatha, H. H. D. N. P., & Nawaratne, N. N. J. (2016). Employee green performance of job: a systematic attempt towards measurement. Sri Lankan Journal of Human Resource Management, 6(1).
  • Bamberg, S., & Möser, G. (2007). Twenty years after Hines, Hungerford, and Tomera: A new meta-analysis of psycho-social determinants of pro-environmental behaviour. Journal of environmental psychology, 27(1), 14-25.
  • Dilchert, S., & Ones, D. S. (2012). Environmental sustainability in and of organizations. Industrial and organizational psychology, 5(4), 503-511.
  • Faisal, S. (2023). Green Human Resource Management—A Synthesis. Sustainability, 15(3), 2259.
  • Luu, T. T. (2019). Green human resource practices and organizational citizenship behavior for the environment: the roles of collective green crafting and environmentally specific servant leadership. Journal of Sustainable Tourism, 27(8), 1167-1196.
  • Nisar, Q. A., Haider, S., Ali, F., Jamshed, S., Ryu, K., & Gill, S. S. (2021). Green human resource management practices and environmental performance in Malaysian green hotels: The role of green intellectual capital and pro-environmental behavior. Journal of cleaner production, 311, 127504.
  • Norton, T. A., Parker, S. L., Zacher, H., & Ashkanasy, N. M. (2015). Employee green behavior: A theoretical framework, multilevel review, and future research agenda. Organization & Environment, 28(1), 103-125.
  • Paillé, P., & Boiral, O. (2013). Pro-environmental behavior at work: Construct validity and determinants. Journal of Environmental Psychology, 36, 118-128.
  • Rotundo, M., & Sackett, P. R. (2002). The relative importance of task, citizenship, and counterproductive performance to global ratings of job performance: A policy-capturing approach. Journal of applied psychology, 87(1), 66.
  • Shao, X., Jiang, Y., Yang, L., & Zhang, L. (2023). Does gender matter? The trickle‐down effect of voluntary green behavior in organizations. Asia Pacific Journal of Human Resources, 61(1), 57-78.
  • Steg, L., & Vlek, C. (2009). Encouraging pro-environmental behaviour: An integrative review and research agenda. Journal of environmental psychology, 29(3), 309-317.
  • Yuriev, A., Boiral, O., Francoeur, V., & Paillé, P. (2018). Overcoming the barriers to pro-environmental behaviors in the workplace: A systematic review. Journal of Cleaner Production, 182, 379-394.