تحلیلی بر دیدگاه ها و نظریات رویکرد شهراکولوژیک

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسنده

دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

امروزه بحث از پایداری و توسعه پایدار بدون توجه به توانمندی های زیست محیطی شهر بی معنی خواهد بود چرا که عامل اصلی ناپایداری در جهان، شهرها هستند. بنابراین پایداری زندگی بشر در گرو پایداری زیست محیطی شهرها است. رویکرد های مختلفی برای رسیدن به تعادل وپایداری شهری ارائه شده است، یکی از این رویکرد ها شهر اکولوژیک است.رویکرد شهر اکولوژیک، رویکردی است جامع و یکپارچه که تمامی اهداف و ابعاد توسعه شهری را با محور قرار دادن پایداری محیطی، توسعه اقتصادی و عدالت اجتماعی مطرح می سازد. هدف این مقاله مقایسه تطبیقی نظریات متخصصان مطرح حوزه شهراکولوژیک است. پژوهش حاضراز نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی - تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و تحلیل محتوا بوده است.نتایج نشان می دهد در حال حاضر تأکید ویژه ای روی توسعه شهرهای اکولوژیک در سطح دنیا می شود و نظریه پردازان مطرح این حوزه روی مؤلفه های کالبدی، اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی و منظر شهری تأکید داشته اند؛ در این بین شاخص های تنوع و اختلاط کاربری، کاهش آلودگی هوا، مشارکت اجتماعی وحمایت از تأمین نیازهای اجتماعی به صورت محلی همراه با عدالت اجتماعی، حمل و نقل پیاده، دوچرخه و عمومی، اقتصاد خودکفا محور به صورت محلی همراه با کشاورزی شهری و مشاغل سبز، صرفه جویی در مصرف مواد و انرژی، توجه به فضای سبز شهری، تمرکززدایی مدیرتی، تفکیک و بازیافت زباله و استفاده مجدد از مواد مورد تأکید همگی آنها بوده است.

کلیدواژه‌ها


  • امامی، سارا و جزء پیری، علیرضا (1394). بررسی دیدگاه‌ها و نگرش مدرنیته به معماری پایدار با تأکید بر آثار کن‌یانگ، کنفرانس بین‌المللی عمران و معماری و زیرساخت شهری، تبریز، https://civilica.com/doc/447844
  • پوراحمد، احمد؛ زیاری، کرامت اله، حاتمی نژاد، حسین و پارسا‌‌‌‌شاه‌آبادی، شهرام (1397). تبیین مفهوم و ویژگی‌های شهر هوشمند. باغ نظر، دوره 15، شماره58، 26-
  • جمعه پور، محمود (1398). برنامه‌ریزی محیطی و پایداری شهری و منطقه‌ای اصول،روش‌ها و شاخص‌های محیطی پایداری سرزمین، تهران، سمت.
  • تقوی، ابراهیم؛ بهره وران، الهه، (1399)، نقش شاخص های توسعه پایدار شهری در ارتقاء مؤلفه های سلامت شهروندان منطقه 4 شهرداری تبریز، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس، دوره 12، شماره 145، صفحه24-7.
  • شریفیان بارفروش، سیده شفق و مفیدی شمیرانی، سیدمجید (1393). معیارهای شاکله بوم‌شهر. فصلنامه علمی، پژوهشی مرکز پژوهش هنر معماری و شهرسازی نظر، سال یازدهم، شماره31، 108-99.
  • فرید، یدالله (1375). جغرافیا و شهرشناسی. چاپ چهارم، دانشگاه تبریز
  • Bibri, S. E., Krogstie, J. (2020). Smart Eco-City Strategies and Solutions for Sustainability: The Cases of Royal Seaport, Stockholm, and Western Harbor, Malmö, Sweden. Urban Science, 4(1), 11,1-42.
  • Downton, P., F. (2008). Ecopolis: Architecture and cities for a changing climate (Vol. 1). Springer Science & Business Media.
  • Devuyst, D., Hens, L., De Lannoy, W., de Lannoy, W. (Eds.). (2001). How green is the city? sustainability assessment and the management of urban environments. Columbia University Press.‏43-62
  • ‏Eryildiz, S., Xhexhi̇, K. (2012). Eco cities under construction. Gazi University Journal of Science,25(1), 257-261.‏
  • Gaffron, P., Huismans, G., Skala, F., Messerschmidt, R., Verdaguer, C., Koren, C. (2005). Ecocity. Book I. Facultas Verlags-und Buchhandels AG.
  • Hes, D., Bush, J. (Eds.). (2018). Enabling Eco-Cities: Defining, Planning, and Creating a Thriving Future. Springer, https://doi.org/10.1007/978-981-10-7320-5.
  • Hamon, L. S., Aldaz, C. B., Pomeda, J. R., Fernández, F. S., De Navarrete, F. C. F. (2017). From ecocity to ecocampus: Sustainability policies in university campuses. Urban Regeneration and Sustainability; Brebbia, CA, Galiano-Garrigos, A., Eds, 185-195.‏
  • ‏Jabareen, Y., R. (2006). Sustainable urban forms: their typologies, models, and concepts. Journal of Planning Education and Research, 26, 38–52. http//doi:10.1177/0739456x05285119.
  • Jiang, B. (2019). Hope for Chinese ecocities, Doctoral dissertation, University of British Columbia.
  • Joss, S. (2015). Eco-cities and sustainable urbanism in: Wright James, D. (Ed.) International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences, Oxford Elsevier, 6, 829-837.
  • Joss, S., Cowley, R., Tomozeiu, D. (2013). Towards the ‘ubiquitous eco-city’: an analysis of the internationalisation of eco-city policy and practice. Urban Research and Practice, 6(1), 54-74.
  • Joss, S. (2018). Future cities: asserting public governance. Palgrave Communications,4(1), 1-4.
  • Lye, L. F., Chen, G. (2010). Towards a liveable and sustainable urban environment: Eco-Cities in East Asia. World Scientific.‏
  • Madakam, S., Ramaswamy, R. (2016). Sustainable smart city: Masdar (UAE) (A city: Ecologically balanced). Indian Journal of Science and Technology9(6), 5.‏
  • Manghnani, N., Bajaj, K. (2014). Masdar City: A model of urban environmental sustainability. Journal of Engineering Research and Applications, 4(10), 38-42.‏
  • Mneimneh, F., Srour, I., Kaysi, I. (2014). Sustainability Concepts and Technical Criteria: The Case of Eco-city Megaprojects. International Journal of Architecture, Engineering and Construction, 3(2).‏131-141.
  • ‏Rapoport, E., Vernay, A. L. (2011). Defining the eco-city: a discursive approach. In management and innovation for a sustainable built environment conference, international eco-cities initiative, Amsterdam, The Netherlands, 1-15 http://www.estudislocals.cat/wpcontent.
  • Regiser, R. (2006). Ecocities: Rebuilding Cities in Balance with Nature. Cabriola Island, BC: New Society Publishers.
  • Roseland, M. (1997). Dimension of the eco city. cities, 14(4), 197-202.
  • Roseland, M. (2012). Toward sustainable communities: Solutions for citizens and their governments. New Society Publishers.
  • Tang, Z. (2011). Eco-city and green community: The evolution of planning theory and practice. Nova Science Publishers.
  • ‏‏White, R. R. (2002). Building the ecological city. Woodhead Publishers.
  • White, R. R. (2004). Financial incentives for behavioral change in the ecological city.Ekistics, 63-67.
  • Wong, T. C., Yuen, B. (2011). Eco-City Planning. Policies, practice and design: Springer
  • Yang, Z. (2012). Eco-cities: a planning guide. CRC Press.
  • Yeang, K., Woo, L. (2010). Dictionary of ecodesign: an illustrated reference. Routledge.‏
  • Yeang, K. (2009). Eco Master Planning. New York: John Wiley & Sons Ltd.