شناسایی مهمترین اثرات سرمایه اجتماعی بر فعالیت تعاونی های روستایی استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، پژوهشگر پاره وقت پژوهشکده کردستان شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت، ایران

چکیده

سرمایه اجتماعی بنیان و رکن اصلی تشکیل تعاونی­های روستایی است و نقش بسزایی را در توسعه فعالیت­های تعاونی­ها ایفا می­نماید. هدف پژوهش حاضر شناسایی مهم­ترین اثرات سرمایه اجتماعی بر فعالیت تعاونی­های روستایی است که به صورت مطالعه موردی در استان فارس انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را اعضای تعاونی­های فعال استان فارس تشکیل می­دهد که از میان آن­ها نمونه آماری انتخاب شده است. ابزار اصلی برای جمع­آوری داده­های میدانی، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن با رعایت اصول روش تحقیق­های میدانی به تأیید رسیده است. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی در قالب نرم­افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد سرمایه اجتماعی، به­واسطه چهار مولفه کلیدی شناسایی شده، توانسته است 821/77 درصد واریانس تعاونی­های روستایی را تبیین نماید. این مولفه­های به­ترتیب اهمیت عبارت­اند از: توسعه کارآفرینی و کسب و کار (634/22 درصد)، تقویت سرمایه­گذاری (962/20 درصد)، توسعه بازاریابی (345/17 درصد) و تقویت بنیان مالی ـ معیشتی (881/16 درصد).

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • احمدیان، محمدعلی و معینی، علیرضا (1394). نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد تعاونی ها (مطالعه موردی دهستان بالاولایت شهرستان کاشمر)، مجله علوم جغرافیایی، شماره 22، صص: 14-1.
  • باستانی، سمیه؛ ماجدی، سید مسعود و کمانی، سید محمدحسین (1391). سرمایه اجتماعی و متغیرهای تقویت کننده آن مطالعه موردی تعاونی های کشاورزی، خدماتی و صنعتی شهر شیراز و حومه، تعاون و کشوارزی، سال 23، شماره 10، صص: 53-29.
  • ترابی، پردیس (1389). بررسی میزان تأثیر مولفههای سرمایه اجتماعی در عملکرد شرکتهای تعاونی (مطالعه موردی: تعاونی های دام و طیور شهرستان مشهد)، پایاننامه کارشناسی ارشد، رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند.
  • جمشیدی، علیرضا؛ جمینی، داود؛ قنبری، یوسف؛ طوسی، رمضان و پسرکلو، موسی (1394). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی در تعاونی های تولید کشاورزی شهرستان مینودشت، مجله آمایش جغرافیایی فضا، 6(15)، صص. 225-211.
  • جمینی، داود و جمشیدی، علیرضا. (1400). مدلسازی عوامل مؤثر بر توسعة شاخصهای کارآفرینی در مناطق روستایی ایران نمونة پژوهش: منطقة اورامانات، استان کرمانشاه، فصلنامه علمی برنامهریزی فضایی، 11(42)، صص. 94-73.
  • جمینی، داود؛ جمشیدی، علیرضا و عبدالملکی، مهدی (1400). شناسایی چالشهای اسکان غیررسمی و ارائه راهکارهای عملیاتی ـ اجرایی برای بهبود آن در استان کردستان (مطالعه موردی: ناحیه منفصل شهری نایسر). پژوهش و برنامهریزی شهری، 12(47)، صص. 130-111.
  • جمینی، داود؛ سالاری، ممند و شهابی، هیمن (1396). تبیین اثرات ژئوتوریسم بر توسعة کارآفرینی در روستا شهرِ قوری قلعه با رویکرد معادلات ساختاری، جغرافیا و پایداری محیط، سال 7، شماره 22، صص: 110-97.
  • ریاحی، وحید؛ جمشیدی، علیرضا؛ جمینی، داود و چراغی، رامین (1392). بررسی و ارزیابی سرمایه اجتماعی و عوامل موثر بر آن در بین روستاییان (مطالعه موردی: منطقه اورامانات استان کرمانشاه) مجله پژوهش و برنامه ریزی روستایی، 1(4)، صص: 24-1.
  • عمانی، احمدرضا؛ چیذری، محمد و علیزاده، مریم (1394). ارزیابی نقش سرمایۀ اجتماعی در عملکرد مالی تعاونی های تولیدی زراعی استان خوزستان، مدیریت سرمایه اجتماعی، دوره 2، شماره 2، صص: 176-155.
  • عموبیگی، علیرضا و حیاتی، داریوش (1393). سازههای مؤثر بر سرمایه اجتماعی درونگروهی (مطالعه موردی: تعاونیهای طرح مدیریت جامع منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس)، علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، سال 8، شماره 24، صص: 56-47.
  • قادرمرزی، حامد؛ جمشیدی، علیرضا؛ جمینی، داود و نظری سرمازه، حمید (1394). شناسایی موانع توسعه کارآفرینیِ زنان روستایی (مطالعه موردی: دهستان شلیل- شهرستان اردل). برنامه ریزی منطقهای، 5(17)، صص. 103-118.
  • کلانتری، خلیل؛ اسدی، علی؛ رحیمیان، مهدی؛ محمدی، یاسر؛ انصاری، علیرضا و طرفی، عبدالحسن (1390). وضعیت سرمایة اجتماعی در تعاونیهای تولید روستایی شهرستان کوهدشت و عوامل مرتبط با آن، رفاه اجتماعی، سال 11، شماره 42، صص: 152-129.
  • مهری، کریم؛ ابراهیمی، محمد؛ امینی بردپاره، الیاس و صفری، سعید (1396). نظریه توسعه نیافتگی تعاونی ها در ایران: استراتژی داده بنیاد، دوفصلناهه جامعهشناسی اقتصادی و توسعه، سال 6، شماره 3، صص: 181-157.
  • میرفردی، اصغر؛ احمدی، سیروس و رستمی، جعفر (1396). بررسی تأثیر مؤلفههای سرمایۀ اجتماعی در عملکرد شرکتهای تعاونی کشاورزی و صنعتی شهرستان بویر احمد، جامعه شناسی کاربردی، سال 28، شماره 68، صص: 52-31.
  • Bernard, T., A.S. Taffesse and E.Z. Gabre-Madhin. (2008). Impact of cooperatives on smallholders’ commercialization behavior: evidence from Ethiopia. Agricultural Economics 39: 147-161.
  • Feng, L. and G.W.J. Hendrikse. (2012). Chain interdependencies, measurement problems and efficient governance structure: cooperatives versus publicly listed firms, European Review of Agricultural Economics 39(2): 241-255.
  • Hutagalung, T.L (2016). Effects of Social Capital on the Performance of a Church-based Cooperative in Pematangsiantar City, North Sumatra, Indonesia, Thesis for Doctor of Philosophy, Faculty of the Graduate School University of the Philippines Los Banos, Indonesia.
  • Ito, J., Z. Bao and Q. Su. (2012). Distributional effects of agricultural cooperatives in China: exclusion of smallholders and potential gains on participation. Food Policy 37: 700-709.
  • Jamini, D., and Dehghani, A. (2022). Evaluation and Analysis of Resilience of Rural Tourism and Identification of Key Drivers Affecting It in The Face of The Covid-19 Pandemic (Case Study: Owramanat region in Kermanshah Province). Journal of Research and Rural Planning, (Articles in Press), -. doi: 10.22067/jrrp.2022.78090.1056.
  • knack, S. and Keefer, P. (1997). Does Social Capital Have an Economic Payoff? A Cross Country Investigation. Quarterly Journal of Economic, 112(4):1251-1288.
  • Liang, Q., Huang, Z., Lu, H and Wang, X (2015). Social Capital, Member Participation, and Cooperative Performance: Evidence from China’s Zhejiang, International Food and Agribusiness Management Review, Volume 18 Issue 1, pp: 49-78.
  • Tuna, E & Karantininis, K (2017). Cooperatives as Agents of Social Capital: An Evidence from A Post-socialist Country, International Congress, August 28-September 1, 2017, Parma, Italy 260912, European Association of Agricultural Economists.
  • Valentinov, V. (2004). Toward a social capital theory of cooperative organization. Journal of Cooperative Studies 37(3): 5-20.
  • Xu, Y., Liang, Q and Huang, Z (2018). Benefits and pitfalls of social capital for farmer cooperatives: evidence from China, International Food and Agribusiness Management Review, Volume 21 Issue 8, pp: 1137-1152.
  • Yang, H., X. Klerkx and C. Leeuwis. (2013). Functions and limitations of farmer cooperatives as innovation intermediaries: Findings from China. Agricultural Systems 127: 115-125.
  • Yu, L and Nilsson, J (2019). Social Capital and Financial Capital in Chinese Cooperatives, Sustainability, 11, 2415; doi:10.3390/su11082415.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار